Nerwica lękowa – czym jest, jakie są jej objawy i jak sobie z nią radzić?
Każdy z nas z pewnością zna uczucie lęku. Jest to bowiem jeden ze stanów emocjonalnych, który towarzyszy nam od samego urodzenia, a w zasadzie od życia płodowego. Jako niemowlęta i małe dzieci odczuwamy lęk separacyjny, boimy się kiedy nasz opiekun, najczęściej matka, znika z pola widzenia. Jest to naturalny etap rozwojowy w życiu człowieka. Kiedy jesteśmy starsi pojawiają się inne lęki, chociażby przed ciemnością albo odrzuceniem. Wiele naszych lęków pozostaje z nami od dzieciństwa, jeśli w danym etapie rozwojowym nie otrzymaliśmy odpowiedniego wsparcia.
Czym różni się lęk od strachu
Kiedy odczuwamy lęk to nie jesteśmy wcale w sytuacji, która zagraża naszemu bezpieczeństwu. Lęk wynika z tego, że wyobrażamy sobie jakieś zagrożenie, a nie że istnieje ono w rzeczywistości. Natomiast strach jest właśnie reakcją na faktyczne zagrożenie i często ma pozytywne znaczenie, ponieważ gdybyśmy go nie odczuwali to mogłaby nam się stać krzywda. Z kolei lęk, często jest nieuzasadniony i utrudnia nam życie. Aby bardziej zobrazować różnicę posłużę się przykładem.
- Strach- kiedy widzimy, że biegnie w naszą stronę wielki pies, zaczynamy odczuwać strach, czujemy zagrożenie, naturalną reakcją jest więc obrona.
- Lęk- kiedy oglądamy film i widzimy rozwścieczonego psa, możemy poczuć lęk, chociaż realnie zagrożenie nie występuje.
Często lęk wynika z naszych wcześniejszych, przykrych doświadczeń. Kiedy lęk towarzyszy dłużej w danym etapie rozwoju niż powinien i wpływa na człowieka destrukcyjnie możemy mówić o nerwicy lękowej.
Nerwicowa lękowa czy lęk?
Każdy człowiek ma swoje lęki, obawy i boi się wielu rzeczy. Zmieniają się one na poszczególnych etapach naszego życia. Jest to w pewnym sensie normalne, a wręcz nieuniknione i o ile nie przeszkadza nam w codziennym funkcjonowaniu, jest krótkotrwałe i nie wpływa na nasze ogólne samopoczucie, to nie ma w tym nic niepokojącego. Kiedy jednak lęk trwa długo, przeszkadza nam w życiu i jest nieuzasadniony może przyczynić się do powstania nerwicy lękowej. Nerwica lękowa jest zaburzeniem powodowanym przez silny lęk.
Przyczyny i objawy nerwicy lękowej
Może zdarzyć się, że nasz lęk, na przykład separacyjny, z okresu dzieciństwa będzie nam towarzyszył w życiu dorosłym. I często źródło nerwicy lękowej leży właśnie w nierozwiązanych konfliktach w dzieciństwie oraz braku poczucia bezpieczeństwa.
Przyczyny nerwicy lękowej:
- Niezaspokojone potrzeby emocjonalne z okresu dzieciństwa
- Presja otoczenia
- Traumatyczne wydarzenia
- Pochodzenie dziedziczne
- Konflikty wewnętrzne
- Stres
Nerwica lękowa może mieć różne objawy, zarówno somatyczne, emocjonalne i poznawcze.
Objawy nerwicy lękowej
- Somatyczne: problemy ze snem (z zasypianiem, krótki i płytki sen) lub nadmiar snu, kołatanie serca, zawroty głowy, suchość w gardle, drżenie rąk i nóg, bóle żołądka, wybuchy ciepła, ataki zimna, nadmierna potliwość, bóle mięśni, ciągłe uczucie pragnienia, biegunki, zaburzenia seksualne
- Emocjonalne: poczucie niepokoju i zagrożenia, nerwowość, panika, agresja, irytacja, zniecierpliwienie, przerażenie, poczucie niepewności i bezsilności, natrętne myśli
- Poznawcze: zaburzenia koncentracji i pamięci, amnezja, natręctwa ruchowe
Nerwica lękowa a depresja
Nerwica lękowa polega na zataczaniu błędnego koła, im bardziej się napędzamy i zadręczamy, tym bardziej się boimy i nasz lęk jest coraz większy. Może to w końcu doprowadzić do tego, że zaczniemy go odczuwać cały czas. Nawet w chwili relaksu będzie nam towarzyszył niepokój i nie pozwoli nam cieszyć się chwilą. Objawy depresji są bardzo podobne do objawów nerwicy lękowej. Aby mówić o depresji objawy muszą występować nieprzerwanie, minimum przez 2 tygodnie. Najpoważniejsze objawy depresji prowadzą do tego, że chory przestaje wychodzić z domu, zaniedbuje swoje obowiązki i traci zupełnie energię i chęć do działania. W depresji często pojawiają się także myśli samobójcze, fobie i jest to choroba bardziej rozległa
Jeśli czujesz u siebie długotrwały niepokój, nieuzasadniony lęk, który przeszkadza Ci w funkcjonowaniu, koniecznie przyjrzyj się bardziej sobie. Nie muszą u Ciebie występować wszystkie wymienione objawy nerwicy, a jedynie niektóre z nich. Mało tego u innej osoby z nerwicą lękową mogą wystąpić zupełnie inne symptomy, niż u Ciebie. Ważne jest, aby zrozumieć, że lęk, który nas często paraliżuje jest tylko w naszej głowie. Jeśli zrozumiemy swoje lęki i poznamy przyczynę ich powstania, mamy szansę zmienić swoje życie. W leczeniu najczęściej pomocna jest psychoterapia, a także jak w przypadku depresji, środki farmakologiczne.
Autor: Natalia Macioszek
