Nauczanie domowe - wady i zalety edukacji w domu

Trend popularny szczególnie w Stanach Zjednoczonych, jakim jest edukacja domowa, od wielu lat zdobywa zwolenników również w naszym kraju. Chociaż obecnie nie ma wielu dzieci, które korzystają z tej możliwości, prawo polskie dopuszcza edukację domową, nie tylko w określonych przypadkach. Czy takie jednak rozwiązanie jest faktycznie korzystne dla dzieci? Jak wygląda nauczanie domowe?

Spis treści artykułu

Nauczanie indywidualne, a nauczanie domowe

Wbrew pozorom te dwa określenia nie są tożsame. Nauczanie indywidualne na ma celu stworzenie dziecku o szczególnych potrzebach edukacyjnych (przykładowo dziecku z niepełnosprawnością), takich warunków do nauki, aby nie czuło się wykluczone z grupy rówieśniczej, a jednocześnie było w stanie, w przyjaznych warunkach realizować program szkolny. Z założenia nauczanie indywidualne jest dla dzieci, które nie mogą przyjść do szkoły z powodu choroby lub w skrajnych przypadkach, ich niedostosowanie społeczne nie daje możliwości funkcjonowania w szkolnych realiach. Taka forma nauki odbywa się w domu i jest prowadzona przez nauczyciela ze szkoły, do której oficjalnie jest zapisane dziecko. Jednak istnieje jeszcze forma nauczania domowego, gdzie nasze dziecko jest zdrowe, spokojnie mogłoby iść do szkoły i normalnie się uczyć, ale my jako rodzice wolimy, aby zostało w domu.

Zalety nauki w domu

Istnieją zestawienia, które mówią o tym, że najczęściej na nauczanie w domu swoich dzieci decydują się rodzice, którzy sami będąc w szkole doświadczyli jakiś nieprzyjemności ze strony rówieśników lub placówka, w której się uczyli, nie spełniła ich oczekiwań. Widząc, że ich dzieci ze względu na osobowość mogą mieć podobne problemy, podejmują decyzję, że będą one uczyły się w domu. Nauczanie w domu, może odbywać się na dwa sposoby. Może być prowadzone przez rodzica, lub w wyznaczonych godzinach i dniach tygodnia będzie odwiedzał dziecko nauczyciel i prowadził normalnie lekcje. Edukacja domowa ma oczywiście swoje zalety:

Brak pośpiechu i presji

Oczywiście, jest materiał, który dziecko musi przyswoić w określonym czasie, jednak w domu możemy wypracować indywidualne metody dostosowane do dziecka. W szkole wszyscy muszą podążać za z góry ustalonym planem. W domu dziecko ma więcej czasu na błądzenie i nie czuje presji ze strony rówieśników. Jednocześnie brak presji powoduje, że łatwo się nie zniechęca, bo nie ma poczucia, że jest gorsze, nawet jeśli coś mu nie wychodzi.

Czas, uwaga i poczucie bycia ważnym.

W szkole nauczyciele ze względu na dużą ilość uczniów nie mają czasu i możliwości, by poświęcić każdemu dziecku wystarczającą dla niego ilość czasu. W domu ten problem nie istnieje. Dziecko dostaje tyle czasu i uwagi, ile potrzebuje.

Kreatywność i zabawa!

Duża ilość czasu sprzyja kreatywności. Lekcje i nauka nie muszą być nudne. Możemy przeprowadzić pasjonującą lekcję biologii w ogrodzie lub wybuchowe zajęcia z chemii w kuchni!

Budowanie relacji.

W świecie, gdzie wszyscy pędzą i nie mają dla siebie czasu budowanie relacji jest trudne. Zostając w domu z dzieckiem i poświęcając mu tyle czasu, nie ma mowy o żadnych trudnościach w budowie świetnych relacji rodzic-dziecko.

Wady nauki w domu

Niestety nauka w domu nie jest dla każdego. Podobnie jak większość aspektów naszego życia, ma swoje wady. Musimy mieć świadomość, że lęki separacyjne czy trudności w nawiązywaniu relacji, na pewnym etapie rozwoju dziecka są normalne i izolowanie go od wyzwania, jakim jest dla niego szkoła czy grupa rówieśniczą tylko pogorszy sprawę w przyszłości. Życie też jest tak skonstruowane, że gdziekolwiek nie pójdziemy, będziemy porównywani do innych. Dodatkowo życie to pasmo stresów i wyzwań, z którymi musimy umieć się zmierzyć i często to szkolne życie, świetnie nas do tego przygotowuje. Dlatego do największych wad edukacji domowej zaliczamy:

Brak socjalizacji.

Żyjemy w społeczeństwie, nie możemy tego uniknąć i musimy nauczyć się w nim funkcjonować. Szkoła to miejsce, gdzie poza znanymi dziedzinami nauki uczymy się być istotami społecznymi. Jeśli nie pozwolimy naszym dzieciom funkcjonować w grupie rówieśniczej, to wówczas gdziekolwiek nie pójdzie potem, będzie w jakiś sposób wykluczony i trudniej mu będzie się zaadaptować.

Brak wiedzy rodzica, brak subiektywności w nauczaniu.

Dobry nauczyciel powinien być oczywiście wykształcony, ale i bezstronny. Nie będąc pedagogiem i nie mając dogłębnej wiedzy na wiele tematów, bazujemy na tym co ktoś nam powie, doświadczymy albo doczytamy. Niestety brak właśnie wiedzy powoduje, że czasem niewłaściwie dobieramy źródła, z których ją czerpiemy. Najlepszy rodzic czasem nie zastąpi najlepszego nauczyciela.

Brak przygotowanie psychologicznego rodzica

Nauczanie i przekazywanie wiedzy to umiejętność trudna. Wymaga ona cierpliwości, ale i elementarnej wiedzy psychologicznej z zakresu tego jak rozwija się dziecko, czy jak przyswaja wiedzę na poszczególnych etapach. Brak tej wiedzy może powodować, że przez niewystarczającą ilość cierpliwości zniechęcimy ucznia lub z powodu zbytniej pobłażliwości i niezauważania wczesnych oznak pewnych zaburzeń, zignorujemy je, a to również może być szkodliwe dla dziecka.

Konieczność poświęcenia się dziecku w zupełności

Nie wszyscy mają możliwość porzucenia pracy i oddania się bezgranicznie dziecku. Aby nauczać dziecko w domu, musimy się temu oddać w pełni. Nasze dziecko co roku będzie musiało zdawać egzaminy ustne i pisemne, do których musimy je przygotować.