O jeden mail za dużo- jak rozpoznać uzależnienie od komputera?
W dobie Internetu, telefonów typu smart i laptopów, ciężko odciąć się od sieci. Na rynku pojawia się coraz więcej propozycji pracy zdalnej, lub częściowo zdalnej. Często bywa tak, że nasze stanowisko wymaga ciągłego przebywania w sieci. Ponadto społeczeństwo obecnie preferuje nawet kontakty w sieci, ponieważ ludzie nie mają czasu na tradycyjną rozmowę z drugim człowiekiem. Jednocześnie przez to, że jesteśmy zabiegani, ciężko nam upilnować nasze dzieci, które też coraz częściej bardziej niż zabawę na podwórku z rówieśnikami, preferują gry online. Jak w cyber świecie rozpoznać uzależnienie od Internetu?
Czym jest uzależnienie i jak je rozpoznać?
Uzależnienie jest stanem zaburzenia psychicznego i fizycznego, który charakteryzuje się kompulsywnym wykonywaniem pewnej czynności, lub zażywania danej substancji przez pewien dokreślony czas. Może być tak, że wykonywanie danej czynności jest okresowe, lub stałe. Osoba uzależniona czuje wewnętrzny przymus wykonywania czynności, lub organizm domaga się kolejnej dawki substancji chemicznej. W przypadku braku używki chory odczuwa głód, który długotrwały może przerodzić się w gniew, stany depresyjne, lub nawet autoagresję. W przypadku próby porzucenia swojego uzależnienia może pojawić się tzw. Zespół abstynencyjny, wówczas mówimy o uzależnieniu fizjologicznym. Uzależnienie od komputera jest uzależnieniem behawioralnym co oznacza, że chory jest uzależniony od czynności i często aby wyprzeć swój problem jego mózg stosuje znane mechanizmy obronne. Najczęstszymi objawami uzależnienia, łatwymi do zaobserwowania są:
- Absorbowanie większości czasu przez daną czynność
- Czynność na charakter kompulsywny (chory, musi to robić)
- Zachowanie jest częste, nawykowe i niemożliwe do zaprzestania
- W przypadku braku danej czynności/substancji pojawia się zespół abstynencyjny
- Zachowanie staje się priorytetem w życiu osoby chorej
Uzależnienie od komputera, jak z nim walczyć?
Z reguły gdy mówimy o uzależnieniu od komputera, myślimy o osobach grających w gry komputerowe. Tymczasem najłatwiejszym sposobem uzależnienia się od komputera jest praca. Oczywiście nie będziemy was przekonywać do porzucenia waszego obecnego zawodu jednak warto zwrócić uwagę, czy faktycznie nie spędzacie więcej czasu przed komputerem niż to koniecznie, usprawiedliwiając się obowiązkami. Kompulsywna potrzeba korzystania z komputera może wiązać się też z ciągłą potrzebą bycia online.
Uzależnienie od Internetu jest oczywiście ściśle powiązane z uzależnieniem od urządzeń elektronicznych. Jeśli masz wątpliwości co do tego czy nie spędzasz za dużo czasu w Internecie, to zwróć uwagę czy faktycznie ten czas zawsze jest produktywny. Czy zawsze coś faktycznie robisz w sieci np. Odpisujesz na wiadomości, czy tylko bez sensu, od kilku godzin przeglądasz zdjęcia na portalu społecznościowym?
Takie zachowanie, z pozoru niewinne, może być sygnałem, że ciężko ci się rozstać z laptopem czy telefonem. Przede wszystkim nie ma co się załamywać. Jeśli czujesz, że marnujesz życie na przeglądanie internetu, pozbądź się w pierwszej kolejności tego, co zabiera ci większość czasu. Nie mam oczywiście na myśli sprzętu, laptop czy telefon są ci przecież potrzebne do pracy czy do kontaktu z najbliższymi.
Odinstalowanie aplikacji czy usunięcie konta w social mediach nie powinno wpłynąć negatywnie na twoją karierę, a zdecydowanie polepszy kontakt ze światem rzeczywistym. Jeśli chodzi o komputer, wyznacz sobie godziny pracy na komputerze i zadbaj o to, abyś faktycznie wyłączyła sprzęt zaraz po tym gdy skończysz robić to, co zaplanowałaś. Nie przedłużaj tego czasu na siłę.
Gry online – świetny sposób na relaks i na wylogowanie się z życia
Jak wszystko na tym świecie, gry również są dla ludzi, ale z umiarem. Gry mogą być świetnym sposobem na relaks, ruch, wieczór ze znajomymi, czy mogą wspomagać ćwiczenie np. Refleksu. Świat wirtualny bywa kuszący i wciągający, czasem nawet za bardzo. Łatwo przekroczyć granicę między normalną fascynacją grą, a chorobliwą potrzebą grania. Uzależnienie od gier nie dotyczy wbrew pozorom tylko dzieci i osób młodych.
W krajach azjatyckich większość osób uzależnionych od grania w gry online stanowią dorośli. Wynika to głównie z uwarunkowań kulturowych, które w zderzeniu z wymaganiami współczesnego świata sprawiają, że Azjaci nie odnajdują się we współczesnym świecie i uciekają w świat wirtualny. Problem jednak dotyczy również w podobnym stopniu Amerykanów i Europejczyków. Wszystko dlatego, że ludziom łatwiej jest funkcjonować w sieci. W grze mogą wcielić się w dowolną postać i poprzez statystyki realizować swoje ambicje.
Cybernetyczna przestrzeń jest wolna od wad, bohaterowie nie borykają się z problemami realnego świata i często są wyposażeni w super moce. Taki bohater pozwala graczowi realizować cele, których w realnym świecie nie jest w stanie osiągnąć. Dodatkowo dochodzą jeszcze relacje między graczami. W Internecie, w szczególności pod maską wykreowanej postaci, łatwiej jest zawierać nowe znajomości, a nawet tworzyć związki. To wszystko sprawia, że podatne jednostki będą się uzależniać i zapadać się w wirtualnym świecie. Ciężko się im dziwić, świat pozbawiony wad zdecydowanie kusi.
Drugą kwestią są osiągnięcia i statystyki, które mamy w grach. Widząc różnego rodzaju rankingi, chcemy dorównywać innym graczom. W grze komputerowej podobnie jak w sporcie rywalizacja może być uzależniająca. To kolejny czynnik wypływający na to, że ludziom trudniej wylogować się z gier. Niestety, kreując bohatera w grze, zabijamy powoli siebie w świecie rzeczywistym. Rozgrywka wypełnia większość naszego czasu, cierpią na tym nasze stosunki z rodziną oraz znajomymi. W skrajnym przypadku możemy utracić pracę, lub całkowicie zaniedbać obowiązki domowe. Zwyczajnie możemy zapomnieć, że istnieje życie poza grą. Tutaj ważna jest rodzina i bliscy, oczywiście bez chęci osoby chorej, nie uda nam się jej wyleczyć. Jednak pierwszą linią obrony przed uzależnieniem są zawsze najbliżsi.
Jak postępować z osobą uzależnioną i jak działają zaburzeni?
Uzależnienie od internetu jest, jak wspomnieliśmy, uzależnieniem behawioralnym. Oznacza to, że może (ale na ogół nie musi) ustąpić samoczynnie. Chory może zauważyć problem i go wyeliminować. Dotyczy to jednak bardzo łagodnego przebiegu zaburzenia i tylko wyjątkowych przypadków.
Zasadniczo, aby wyleczyć się z uzależniania należy udać się na terapię. Zanim jednak się na nią udacie, a podejrzewacie u siebie, lub u swoich bliskich np. Uzależnienie od telefonu, to warto podejść do tematu na spokojnie. Rozmowa z drugim człowiekiem bywa najlepszym początkiem wszelkich zmian. Zaburzone osoby często nie widzą problemu, lub podświadomie zdają sobie sprawę z jego istnienia, ale ich mózg wypiera problem. Gniew czy emocje są złym doradcą w tej sytuacji. Krzykiem i groźbą nikt, nigdy nic nie załatwił. Zanim zdecydujecie się porozmawiać z osobą uzależnioną, zgłębcie temat, lub skonsultujcie problem z zaufanym specjalistą. Pamiętajcie jednak, że obojętnie o jakim uzależnieniu mówimy, uzależniony zawsze będzie miał zaburzone priorytety. Dlatego nie zdziwcie się, jeśli groźba odebrania dzieci waszemu mężowi nie zmieni ilości godzin spędzanych przez niego w Internecie. Jego mózg nie myśli racjonalnie.
Zabranie telefonu to nie rozwiązanie
Podobnie jak w przypadku osób uzależnionych od alkoholu, tak przy osobach borykających się z uzależnieniem od internetu całkowite odstawienie nie pomoże i nie jest rozwiązaniem. Musimy sobie powiedzieć jasno, że kto raz stał się podatny na dane uzależnienie, to już na zawsze będzie na ten czynnik bardzo wrażliwy.
Celem terapii jest nauczenie zaburzonego kontroli. Uzależnienie od telefonu możemy zwalczyć poprzez odinstalowanie aplikacji, które nas wciągają, ale finalnie osoba i tak do nich może wrócić, dlatego warto nauczyć się kontrolować czas spędzany na ich przeglądaniu.
Jeśli chory z początku spędzał dziesięć godzin w Internecie, to metodą małych kroków staramy się ten czas ograniczyć, najpierw do pięciu godzin, potem trzech, aż wreszcie do godziny, gdzie uzależniony faktycznie wykonuje tylko konieczne czynności. Istotne jest zorganizowanie choremu czasu wolnego tak, by nie miał czasu myśleć o czynności i nie miał ochoty korzystać z telefonu czy komputera. Dlatego tak ważnym czynnikiem w terapii jest współpraca bliskich.
Warto, aby rodzina również brała czynny udział w leczeniu. Uzależnienie od gier, szczególnie u młodych ludzi, charakteryzuje się współuzależnieniem całej rodziny, polega to na tym, że często podczas sesji z psychoterapeutą okazuje się, że rodzice pozwalali dziecku grać, bo gdy nie grało było nieszczęśliwe, a chcąc zapewnić mu radosne dzieciństwo, wspierali jego problem, np. Kupując nową konsolę.
Autor: Anna Maria
Najgorzej gdy dzieci w domu widzą rodziców z nosem w telefonie, tablecie bądź komputerze.. dajemy zły przykład, a potem dziwimy się, że nasze dzieci powielają ten sam schemat 🙁 to przykre … wymagamy od innych, a sami źle postępujemy